Može li siromašni jug da stigne bogati sever? Ako je suditi po razlikama u prosečnim platama među opštinama u Srbiji, koje su iz godine u godinu sve veće - teško
Naime, prema poslednjim dostupnim podacima Republičkog zavoda za statistiku (RZS) za jun 2023. godine, prosečne zarade u pojedinim beogradskim gradskim opštinama skoro trostruko su više nego u onim najmanje razvijenim na jugu zemlje, tačnije nešto više od 800 evra.
Prema podacima RZS, prosečna neto plata u junu iznosila je 85.539 dinara.Najvišu prosečnu platu primili su stanovnici opštine Stari grad i ona je iznosila 151.408 dinara (1.292 evra), a najnižu stanovici Preševa - 57.074 dinara (487 evra).
Dakle, stanovnici "najbogatije" opštine primili su za 94.334 dinara, odnosno 805 evra više od onih iz "najsiromašnije"!
Razlike postoje i u drugim zemljama u okruženju, ali one pak, nisu tako izražene.U Crnoj Gori je npr. ta razlika 238 evra, u FBiH 254 evra, u Republici Srpskoj 336, a u Hrvatskoj 345 evra.
Kretanje zarada po opštinama i gradovima
Plate koje su veće od prosečne zarade u junu su Srbiji su imali građani Novog Sada, Bora, Majdanpeka, niške gradske opštine Medijana i svih beogradskih opština, osim Barajeva, Grocke, Mladenovca, Obrenovca, Sopota i Surčina.
Najvišu prosečnu neto platu u junu primali su stanovnici beogradske opštine Stari grad i ona je iznosila 151.408 dinara, zatim na Vračaru, gde je bila 148.022 dinara.Slede Novi Beograd sa 142.361 dinarom i Savski venac sa 139.972 dinara.
Sa druge strane, manje od 60.000 dinara prosečno su u junu primili stanovnici nekoliko opština sa juga.Tako su najniže prosečne zarade imali stanovici Preševa (57.074 dinara), Bojnika (58.170 dinara), Vlasotinca (58.246 dinara), Blaca (59.092 dinara), Svrljiga (59.409 dinara), Crne Trave (59.526 dinara) i Gadžinog Hana (59.683 dinara).
PITAJ BESPLATNI KAMATICA SAVETNIK KOJI JE KREDIT NAJBOLJI ZA TEBE
Sve ovo ukazuje da je nejednakost dohotka u Srbiji viša nego u zemljama Evropske unije, kaže za "eKapiju" finansijski savetnik Đorđe Ostojić i dodaje da to potvrđuje i Gini koeficijent, koji predstavlja najčešće korišćenu meru disperzije, a koristi se kao mera nejednakosti prihoda i nejednakosti raspodele bogatstva.
- Ovaj koeficijent za Srbiju iznosi 33,3 odsto za 2021. godinu (poslednja dostupna godina), dok za isti period za celu EU iznosi 30 odsto, pri čemu manji procenat ukazuje na manju nejednakost - navodi naš sagovornik.
Ovo je, kako objašnjava, rezultat dugogodišnje politike ekonomske centralizacije, gde se Beograd pozicionirao kao administrativni, poslovni i politički centar, što je dovelo do "nejednakosti dostupnih prilika i dramatičnog povećanja nejednakosti ishoda."
- U ovakvoj situaciji, deca i omladina koji potiču iz manjih sredina imaju lošije obrazovanje i slabiji pristup modernim tehnologijama, što ujedno rezultira i manjim šansama da stignu do dobro plaćenog zanimanja u budućnosti. Ono što svakako međunarodni stručnjaci ističu je da se nejednakost šanse i nejednakost ishoda međusobno pojačavaju, tako da je poprilično izvesno da će Beograd zadržati (i čak pojačati) svoju dominantnu poziciju - kaže Ostojić.
Tadija Mitić, program menadžer Nacionalne Koalicije za Decentralizaciju (NKD) smatra da do velikih razlika u platama među regionima u Srbiji dolazi iz više razloga.
- Pre svega, geografska neujednačenost razvoja i ekonomske koncentracije u većim urbanim centrima mogu biti glavni pokretači ovih razlika. S obzirom na značajno raznoliko društveno-ekonomsko okruženje koje karakteriše Srbiju, ovaj fenomen nije izolovan - kaže Mitić.
Kako je u okruženju?
Uprava za statistiku Crne Gore - MONSTAT saopštila je da je u julu prosečna neto zarada iznosila 797 evra. Najveću zaradu imaju zaposleni u Titvtu 934 evra, a najmanju u Petnjici 696 evra. Dakle, razlika između opštine sa najvišom i najnižom prosečnom zaradom u Crnoj Gori, za jul iznosi 238 evra.
Prema poslednjim podacima hrvatskog Državnog zavoda za statistiku, prosečna plata u toj državi u junu iznosila je 1.150 evra. Najviši neto prosek imali su zaposleni u Zagrebu - 1.341 evra, a najniži u Virovitičko-podravskoj županiji sa prosekom od 996 evra, što je razlika od 345 evra.
Prema podacima iz dokumenta Makroekonomski pokazatelji po kantonima Federacije BiH, najveća prosečna neto plata tokom prošle godine u Federaciji BiH isplaćena je u Kantonu Sarajevo - oko 712 evra (1.390 KM), a najmanja u Srednjobosanskom kantonu i iznosila je 458 evra (893 KM), što je razlika od oko 254 evra.
Podaci Republičkog zavoda za statistiku Republike Srpske pokazuju da je prosečna neto plata u Republici Srpskoj prošle godine bila oko 586 evra (1.144 KM).Najveća od 746 evra (1.455 KM) isplaćena je u opštini Stanari. Najmanji prosek neto plata u ovom periodu bio je u opštini Donji Žabar 410 evra (801 KM), te je razlika između njih 336 evra.
Ostavi komentar